Sai số cho phép của đồng hồ nước là bao nhiêu?

Việc sử dụng đồng hồ đo nước khó tránh khỏi các sai số khi vận hành. Tuy nhiên quy định sai số cho phép của đồng hồ nước là bao nhiêu? Và khi phát hiện sai số quá mức thì cần làm gì? Cùng Tuấn Hưng Phát Valve tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này trong bài viết dưới đây!

Thế nào là sai số của đồng hồ đo nước?

Sai số của đồng hồ nước là sự chênh lệch giữa lượng nước sử dụng thực tế qua đồng hồ và lượng nước được ghi nhận trên mặt đồng hồ. Có 2 loại sai số đồng hồ nước là sai số do đồng hồ nước bị lỗi, hư hỏng nên chạy sai hoặc do đồng hồ nước bị lắp sai chiều, lắp không đúng kỹ thuật nên bị sai số khi vận hành.

“Sai số cho phép” là giới hạn sai lệch tối đa được chấp nhận giữa lượng nước thực tế chảy qua và chỉ số mà đồng hồ ghi nhận, theo quy định của cơ quan quản lý nhà nước. Nó tồn tại vì các lý do kỹ thuật:

• Giới hạn công nghệ: Không có thiết bị cơ khí nào có thể đo lường với độ chính xác tuyệt đối 100%. Luôn có một khoảng dung sai nhất định trong quá trình chế tạo và vận hành.
• Hao mòn tự nhiên: Các bộ phận chuyển động bên trong đồng hồ (như cánh quạt, trục, bánh răng) sẽ bị mài mòn dần theo thời gian sử dụng.
• Mục đích: Việc quy định một mức sai số cho phép nhằm đảm bảo sự công bằng tương đối giữa đơn vị cấp nước và người tiêu dùng, đồng thời đặt ra một tiêu chuẩn chất lượng tối thiểu cho các thiết bị đo lường.

Sai số cho phép của đồng hồ nước là bao nhiêu?

Theo quy định kỹ thuật đo lường chính thức của Việt Nam (cụ thể là ĐLVN 17:2017 do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng ban hành), sai số cho phép của đồng hồ nước lạnh được chia thành hai mức tùy thuộc vào lưu lượng nước chảy qua:

• Đối với vùng lưu lượng thấp (từ Qmin đến dưới Qt): Sai số cho phép nằm trong khoảng từ -5% đến +5%.
• Đối với vùng lưu lượng cao (từ Qt đến Qmax/Q4): Sai số cho phép nằm trong khoảng từ -2% đến +2%.

Do đó, đồng hồ nước có thể chạy nhanh hơn hoặc chậm hơn một chút so với lượng nước thực tế sử dụng, nhưng mức chênh lệch này không được phép vượt quá giới hạn ±5% (vùng lưu lượng thấp) hoặc ±2% (vùng lưu lượng cao) theo đúng quy định.

Sai số này áp dụng khi nào? Các mức sai số ±5% và ±2% là tiêu chuẩn được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Kiểm định ban đầu: Trước khi đồng hồ được đưa vào sử dụng lần đầu.
• Kiểm định định kỳ: Sau một chu kỳ sử dụng (thường là 5 năm đối với đồng hồ nước lạnh theo quy định hiện hành).
• Kiểm định bất thường: Khi có yêu cầu từ người sử dụng hoặc đơn vị cấp nước do nghi ngờ về độ chính xác của đồng hồ.

Để đảm bảo tuân thủ, các trung tâm kiểm định sẽ tiến hành đo đạc và cấp giấy chứng nhận cho những đồng hồ nước nằm trong khoảng sai số cho phép của đồng hồ nước này và dán nhãn chứng nhận đến từng đồng hồ, cho biết đã được kiểm tra và đáp ứng giới hạn sai số cho phép.

Nguyên nhân gây ra các sai số của đồng hồ nước

Theo thời gian hoặc do các yếu tố tác động, đồng hồ có thể hoạt động không còn chính xác và vượt ra ngoài giới hạn sai số cho phép. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

• Hao mòn tự nhiên: Các bộ phận cơ khí bên trong bị mòn sau nhiều năm hoạt động.
• Chất lượng nước kém: Nước có nhiều cặn bẩn, cát, sỏi hoặc có tính chất ăn mòn có thể làm kẹt, mòn cánh quạt, trục quay hoặc làm tắc nghẽn bộ lọc (nếu có).
• Lắp đặt không đúng kỹ thuật: Lắp ngược chiều dòng chảy, không đủ khoảng cách ống thẳng trước và sau đồng hồ, lắp đặt nghiêng… có thể ảnh hưởng đến độ chính xác.
• Hư hỏng vật lý: Đồng hồ bị va đập mạnh, nứt vỡ hoặc bị ảnh hưởng bởi từ trường mạnh (đối với đồng hồ từ).

Hậu quả của sai số đồng hồ đo nước

Đồng hồ nước khi chạy sai có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đơn vị cung cấp nước và người sử dụng nước.

• Khiến người sử dụng nước thanh toán hóa đơn tiền nước quá cao khi chênh lệch khối lượng nước thực tế sử dụng và chỉ số nước trên đồng hồ.
• Thiếu tính công bằng giữa đơn vị cung cấp nước và người sử dụng nước khi đồng hồ đo nước không chính xác. 
• Ngoài ra còn khiến các tranh chấp xảy ra khi đồng hồ nước mất tính công bằng.

Khi nào cần quan tâm đến sai số cho phép đồng hồ nước?

Bạn nên đặc biệt chú ý đến vấn đề sai số của đồng hồ nước trong các trường hợp sau:

• Hóa đơn tiền nước tăng đột biến mà không giải thích được bằng sự thay đổi trong thói quen sử dụng.
• Có nghi ngờ rằng đồng hồ chạy quá nhanh (khi không sử dụng nước nhiều mà chỉ số tăng vọt) hoặc quá chậm (khi sử dụng nhiều nước mà chỉ số tăng ít).
• Tem kiểm định trên đồng hồ đã hết hạn hiệu lực (thường là 5 năm).
• Khi lắp đặt một đồng hồ nước mới hoặc thay thế đồng hồ cũ.

Làm sao để biết đồng hồ nằm trong sai số cho phép?

Để xác định một cách chính xác và đáng tin cậy liệu đồng hồ nước của bạn có đang hoạt động với sai số nằm trong giới hạn cho phép (tức là ±5% ở vùng lưu lượng thấp và ±2% ở vùng lưu lượng cao theo quy định ĐLVN 17:2017) hay không, phương pháp chính thức và quan trọng nhất là dựa vào kết quả kiểm định đồng hồ nước.

Kiểm định là quá trình đánh giá kỹ thuật được thực hiện bởi các tổ chức có thẩm quyền. Mục tiêu chính của kiểm định là để xác nhận xem sai số thực tế của đồng hồ có vượt quá giới hạn cho phép theo quy định hay không. Các kỹ thuật viên sẽ sử dụng thiết bị chuẩn để đo lường và so sánh, đảm bảo đồng hồ hoạt động đúng trong các dải lưu lượng khác nhau.

Sau khi kiểm định đạt yêu cầu, đồng hồ sẽ có những dấu hiệu sau để bạn nhận biết:

• Tem kiểm định còn hiệu lực
• Kẹp chì niêm phong còn nguyên vẹn

Các biện pháp hạn chế sai số đồng hồ nước

Để hạn chế các sai số đồng hồ nước vượt mức cho phép, yêu cầu mỗi người cần tuân thủ nguyên tắc sau:

• Vệ sinh đồng hồ nước thường xuyên để hạn chế bụi bám vào đồng hồ hay các bộ phận quan trọng khác.
• Thường xuyên kiểm tra sai số của đồng hồ nước theo quy định đo lường.
• Thay thế các thiết bị khóa nước bị hư hỏng hoặc sử dụng quá lâu, hạn chế rò rỉ.
• Kiêm tra áp suất và nhiệt độ của dòng nước để đảm bảo phù hợp với dải đo đồng hồ.
• Yêu cầu lắp đúng kỹ thuật đồng hồ nước và chọn đúng mẫu đồng hồ phù hợp với mục đích sử dụng.
• Mua đồng hồ nước chính hãng, của thương hiệu uy tín để hạn chế sai số khi thiết bị đo lường.

Như vậy việc kiểm định đồng hồ nước rất quan trọng có thể giúp kiểm soát sai số cho phép của đồng hồ nước hiệu quả hơn. Vì thế khách hàng cần tư vấn thêm về đồng hồ nước chính hãng có kiểm định có thể liên hệ trực tiếp Tuấn Hưng phát Valve để được hỗ trợ nhanh nhất nhé.